Veoma slabo interesovanje građana za Javnu raspravu o Planu upravljanja Vrelom Grze kao jedinim zaštićenim područjem u opštini Paraćin

Samo dva učesnika – jedna organizacija civilnog društva i jedan ekološki aktivista poslali su primedbe i sugestije na Nacrt Plana upravljanja spomenikom prirode „Vrelo Grza“ za period od 2024-2033. godine. Oni su ujedno, pored predstavnika upravljača – direktora i zaposlenih u Turističkoj organizaciji Paraćin, bili i jedini učesnici jučerašnje javne diskusije o Nacrtu Plana upravljanja spomenikom prirode „Vrelo Grza“.

Plan je izdradio Šumarski projektni biro Beograd, a iz UG Pridruži se, kao i ekološki aktivista Vladan Vugdelija poslali su više primedbi i sugestija na izrađen Plan, od kojih su samo neke usvojene.

Vladan Vugdelija sačinio je dokument od 56 tačaka i predloga izmena Nacrta Plana, od kojih je usvojeno 23. Vugdelija je analizom Nacrta došao do saznanja da je skoro 50% prepisan prethodni Plan upravljanja.

Međutim čak i u prepisanim delovima teksta napravljene su nedopustive greške zbog kojih je opravdana zapitanost da li je autor uopšte bio na lokaciji zaštićenog područja i da li je imao uvid u dokumentaciju koja se tiče ovo područja.
Svakako i upravljač ima odgovornost što je ovakva verzija predloga plana došla do faze javnog uvida.
Predlog plana u celini se svodi na uopštene formulacije i nema jasne i merljive ciljeve u svim aspektima ostvarenja funkcija zaštićenog područja. Na ovaj način bi se moglo pratiti njihovo ostvarivanje što sada, usled lošeg definisanja, nije slučaj.
Neophodna je potpuna primena zakonskih propisa u pogledu sadržaja plana upravljanja, sa jasno izraženom misijom, vizijom i ciljevima, fazama realizacije i merljivim elementima za potrebe vrednovanja stepena realizacije ovog dokumenta.

objašnjava u svojim primedbama Vladan Vugdelija, ekološki aktivista i član Zelenog saveta opštine Paraćin.

Predlozi i primedbe Udruženja građana Pridruži se uglavnom su odbijene, a među njima i zaključci sprovedenog projekta „Štitimo li Vrelo Grze“ koji je ovo udruženje realizovalo. Neki od predloga koji su proistekli iz tadašnjih istraživanja su: promena upravljača zaštićenog područja, formiranje čuvarske službe, propisivanje načina izveštavanja i planiranja što jemoguće postići izmenom Odluka o proglašnju zaštićenog područja. 

Dragan Ristić iz UG Pridruži se istakao je da bi civilni sektor trebalo da bude desna ruka vlasti i da bi trebalo iskoristiti njihove resurse u vidu dobijenih terenskih istraživanja i zaključaka zarad zajedničkog cilja – dobrobiti građana.

Oba predlagača ukazala su na nizak nivo vode u gorenjem jezeru na Grzi koji se nalazi u zaštićenom području, te izrazili sumnju na prekomerno izvlačenje vode iz jezera, što bi trebalo prijaviti inspekciji.

Dodatnu zabunu unele su tvrdnje upravljača da Plan upravljanja donosi Privremeni organ opštine Paraćin a ne Turistička organizacija i da saglasnost na Plan upravljanja daje opet Privremeni organ.

Upravljaču je ukazano na odredbe Zakona o zaštiti prirode i Odluke o proglašenju SP “Vrelo Grze“ na osnovu kojih Plan donosi upravljač a saglasnost daje organ nadležan za poslove zaštite životne sredine opštine Paraćin.

Takođe je ukazano da je u Planu upravljanja stoji da saglasnost daje Skupština opštine Paraćin. Međutim, upravljač nije prihvatio ove primedbe.

Predstavnika Privremenog organa lokalne samouprave, Skupštine opštine niti drugih visokih funkcionera lokalne samouprave na javnoj raspravi nije bilo. Nije bilo ni drugih organizacija civilnog društva koja se bave ekološkim pitanjima u opštini Paraćin i sprovode projekte vezane za oblast zaštite životne sredine.

Direktor Turističke organizacije Paraćin Vladan Vučković smatra da je pravno lice licencirano za izradu Plana najmerodavnije da isti sastavi, a istakao je i to da je TOP dobio pozitivno mišljenje Zavoda za zaštitu prirode Srbije, a koje se odnosi na zadate uslove zaštite prirode od strane Zavoda.

Podsećamo, Spomenik prirode – Vrelo Grze jedino je područje pod zaštitom na teritoriji naše opštine i spada u III grupu zaštićenih područja.