PARAĆINSKO STAKLO NA MEĐUNARODNOM SAJMU TURIZMA U BEOGRADU – prikazana pop-up izložba “Paraćinsko staklo: naše gostoprimstvo” Instituta za kreativno preduzetništvo i inovacije

Institut za kreativno preduzetništvo i inovacije u saradnji sa Turističkom organizacijom Srbije na 45. Međunarodnom sajmu turizma predstavio je tradiciju paraćinskog staklarstva kroz pop-up izložbu “Paraćinsko staklo: naše gostoprimstvo” i Creative Glass LAB o tradicionalnim tehnikama paraćinskog staklarstva, koji vodi paraćinska umetnica Sara Masnikosa. 

Do nedelje posetioci će imati priliku da se kroz demonstracije upoznaju sa tehnikama ecovanja i oslikavanja stakla, a i sami se oprobaju u ovim staklarskim veštinama. Oni će moći da izrade u staklu suvernir uz pomoć starih staklarskih tehnika, inspirisan predratnim motivima šlifovanja. Creative Glass Lab vodi paraćinska umetnica Sara Masnikosa.

Izložba je svojevrsta vremeplov kroz istoriju paraćinskog stakla i običaje vezane za naše gostoprimstvo, a kako kažu turisti gostroprimstvo je glavna odlika Srbije, zbog koje joj se vraćaju. Vremenom je svaka kuća, koja je držala do sebe, imala proizvode Srpske fabrike stakla koji su se pokazivali gostima, ali i iz kojih su gosti posluživani. Bilo je pitanje prestiža imati u vitrini neki najmoderniji proizvod od stakla. Pored pokazivanja društvene moći i bogatstva, stakleni kompleti čuvali su i od davnina običaje gostoprimstva. Putnik namernik koji dolazi iznenada, prema starim verovanjima može biti neko božanstvo od čijeg raspoloženja zavisi budućnost cele porodice. Gost ili “božanstvo” posluženo iz proizvodnog asortimana paraćinske fabrike biće milosrdan prema kući u koju je došao.

Ove aktivnosti su deo rada na očuvanju i revitalizaciji nematerijalnog nasleđa paraćinskog staklarstva i afirmisanju Paraćina kao buduće turističke destinacije za industrijski turizam staklarstva.

Još od 70-ih godina prošlog veka, mesta u kojima se nalaze industrije stakla (naročito one koje proizvode ručnim putem staklarske proizvode) postale su tržišna niša u razvoju turizma. Industrijski turizam obuhvata dve vrste aktivnosti: posete lokacijama industrijskog nasleđa, kao i posete lokacijama industrijske proizvodnje. Oba vida turizma kombinuju kreativnu, edukativnu i preduzetničku komponentu – prvi pasivno, pružajući iskustvo uživanja u industrijskom predelu, a drugi aktivno – angažujući posetioce da upoznaju, istraže i oprobaju se u proizvodnji.

U oblasti staklarstva čitav je niz primera industrijskih lokacija koje su popularne turističke atrakcije sa neponovljivim iskustvom – od upoznavanja sa procesom proizvodnje staklarskih proizvoda iz prve ruke, tajnama majstorskog zanata, istorijom industrijalizacije određenog mesta ili regiona, sticanjem novih veština, izradom personalizovnaih staklarstvih proizvoda do kupovine unikatnih i luksuznih proizvoda koji simbolizuju lokalni duh mesta.

Globalno tržište industrijskog turizma u 2022. godini imalo je promet od 9 miljardi dolara, a njegov rast predviđa se na 27% godišnje. Prema podacima pojedinih istraživanja atraktivne destinacije stakla poput Češke, Italije, Francuske, Sjedinjenih Američkih Država poseti više od 10 miliona turista godišnje. 

Fotografije: Kreativno staklo Srbije